UYT EYGEN ERVARENTHEYD

In het Zeeuws Museum te Middelburg loopt nog de tentoonstelling "uyt eygen ervarentheyd" over een insectentekenaar Johannes Goedaert (1617-1668).

Deze is 400 jaar geleden geboren in Middelburg en was naast fijnschilder ook entomoloog.

Johannes Goedaert (Bron: zeeuwseankers.nl )

Het boek "METAMORPHOSIS NATURALIS" van Goedaert staat centraal in de tentoonstelling.

De METAMORPHOSIS NATURALIS van Goedaert (Bron: zeeuwseankers.nl) 

Naast zijn leven als fijnschilder bekwaamde Goedaert zich in het nauwkeurig waarnemen van gedaanteverwisselingen bij vliegen, maden, rupsen en kevers. Gedurende drieëndertig jaar lang kweekte, bestudeerde, tekende en beschreef Goedaert de insectenwereld uit zijn omgeving. De resultaten werden uiteindelijk verzameld in zijn driedelige boek de "Metamorphosis Naturalis". Het bevat vroege vermeldingen in woord en beeld van meer dan honderd insectensoorten die voorkomen in Zeeland en de rest van Nederland.

Een voorbeeld uit de METAMORPHOSIS NATURALIS van Goedaert. (Bron: seeallthis.com/exhibition/ )

Zonder de steun van zijn vrienden was zijn driedelig boekwerk Metamorphosis Naturalis er nooit gekomen. Zij haalden hem over te publiceren en zag tenslotte de waarde van zijn voor die tijd bijzondere aanpak in. Vandaar dat de ondertitel meldt …niet uyt eenighe boecken, maer alleenelijck door eygen ervarentheyd uytgevonden, beschreven, ende na de konst afgeteyckent. Bij verschijning in 1660 was het eerste deel direct een bestseller.

Het werk van Goedaert doet denken aan een andere beroemde "Nederlander" uit die tijd: Maria Sibylla Merian). Zij kwam uit Basel, maar werkte voor de VOC in Suriname.

Maria Sibylla Merian (Bron: Wikipedia )

Voorbeeld van het werk van Maria: een Surinaamse pijlstaartvlinder (Bron: Wikipedia )

Nederlandse tijdgenoot was Jan Swammerdam (Amsterdam, 12-02-1637 - Amsterdam, 17-2-1680).

In zijn "Algemeene Verhandeling van de bloedloose dierkens" legde hij de grondslag voor de entomologie.

Er zijn van hem geen portretten gemaakt of overgebleven tijdens zijn leven. Later is er wel een fictief vervaardigd.

Verzonnen portret van Jan Swammerdam (Bron: Wikipedia )

Voorbeeld van het werk van Jan Swammerdam (Bron: janswammerdam.org )

De tentoonstelling loopt tot en met  29 oktober 2017 (Bron: zeeuwsmuseum.nl ).