Het is altijd leuk te sneupen op rommelmarkten en kringloopwinkels naar oude boeken en dingen die je voor je natuurhobby kunt gebruiken.
Nu vond ik gisteren een foliant met gedroogde planten. Een herbarium dus. Het is een oud kantoorboek met springrug en gemarmerde sneden, die kennelijk in 1961 al niet meer in gebruik was (deed toen de "computer" in het kantoorwezen al haar intrede?). In ieder geval de foliant was in onbruik geraakt voor kantoorwerk, maar vanwege haar degelijkheid door een werknemer naar huis meegenomen en omgevormd tot herbarium. Nu is het met inplakken zo, dat het ingeplakte altijd een dikte heeft en samen met het plakband dubbel zo dik. De kantoorband kon dan ook al spoedig niet meer dicht. Uiteindelijk is er met inplakken opgehouden in 1965. De laatste katernen bleven leeg. Tot inzicht gekomen, of was de botanische interesse geluwd?
 |
| Het kantoorboek vol met gedroogde planten |
 |
| Opengeslagen boekblok. Keerzijde is leeg, zichtzijde bevat gedroogde plant(-en) |
Het heeft in ieder geval ruim vijftig jaar overleefd en bewaard gebleven. De ouderdom kun je aflezen aan de vergeling van het papier, maar wat erger is aan het plakband. De eerste plakbandsoorten hadden een vergelende en soms vloeiende lijm, die of uitdroogt, of stroperig uitvloeit. In het eerste geval kun je meestal het plakband gemakkelijk van de planten lichten. Er blijft dan in het slechtste geval wat bruinige korrels of vlekken in of op de plant achter, maar altijd in het papier. In het tweede geval is de lijm eveneens bruin geworden, maar nog zeer kleverig. Je kunt dan beter het plakband laten zitten, want bij aftrekken komt de halve plant mee en het restant is nog steeds kleverig en gaat vastplakken aan de nieuwe omslag, of het papierblad ervoor.
 |
| Hier zijn de planten met gegomde papieren strookjes vastgezet. |
Daar het boekblok te dik is met al die planten erin en de planten bij ombladeren steeds stukje bij beetje meer beschadigd raakt heb ik besloten de planten uit het boek te snijden en over te brengen op nieuw karton en/of op het originele vel van achterin het boek. Waar het kan wordt de plant in haar geheel overgebracht op het nieuwe karton (bij verdroogde plakband) en waar het niet kan wordt de plant met origineel boekblokpapier op maat uitgesneden en in z'n geheel op het nieuwe karton geplakt. De achterzijden van de boekblokbladen zijn gelukkig leeg gelaten. Soms kan het originele papier op maat van het nieuwe karton gesneden worden. Als alles klaar is komt er een nieuw etiket op, zowel op het losse vel karton als op het omslag. Over de precieze uitvoering komt een latere blog.
Jammer is dat het herbarium alleen namen geeft met een jaartal en binnen dat jaartal een volgnummer. Waarschijnlijk is dat een code voor een lemma in een los notitieboekje, die er natuurlijk niet bij is. Niet slim, want notitieboekjes en herbaria kunnen van elkaar gescheiden worden. Dat geldt trouwens voor alle verzamelingen. Houdt de gegevens bij het object!
 |
| Een "etiket". Bevat meestal een Nederlandse naam, een Latijnse naam en een code: jaar + volgnummer |
 |
| Verbruind plakband. |
 |
| Achterzijde van een pagina met verbruind plakband |
 |
| Verbruind plakband. Hier is het plakband zelf eraf gevallen, omdat de lijm verdroogd is. |
 |
| Verbruind plakband. Hier zit het plakband er nog, maar eronder is het zeer kleverig. |
 |
| Zo ziet het wel wat triest uit! |
Sommige etiketten (afgescheurde memoblaadjes) dragen een gedrukte naam: L. Bos. Als je googled op die naam kom je uit op een plantenviroloog van de Universiteit Wageningen. Die man heette Lute Bos en is in 2010 overleden. Hij heeft postuum een boek uitgegeven over evolutie:
Lute Bos: Evolutie Of Hoe Alles Almaar Verandert
Op de volgende blog kun je meer over dat boek vinden: http://korthof.blogspot.nl/2017/03/lute-bos-evolutie-of-hoe-alles-almaar.html
Het werk van Lute is overgenomen of wordt bekostigd door de L. Bos-fonds door
Prof. dr. ir. René van der Vlugt, Ecologische Plantenvirologie
Meer over dit fonds: https://www.wur.nl/nl/Donateurs/Doelen/Fondsenopnaam-1/Stimuleren-onderzoek/L.-Bos-Fonds.htm
De relatie van dit herbarium en de leerstoel Ecologische plantenvirologie klinkt aannemelijk, maar je weet het natuurlijk niet zeker. Google laat ook maar een deel van de werkelijkheid zien. Als het herbarium niet van Lute was, dan hem bij deze toch postuum voor mij uit de onbekendheid gehaald.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten